Σάββατο, Φεβρουαρίου 02, 2013

Ένα σχόλιο στη δίκη για το σύμφωνο συμβίωσης

Παρακολούθησα το video με την δίκη στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, κατά την οποία οι προσφεύγοντες στράφηκαν εναντίον της Ελλάδας επειδή ο νόμος για το σύμφωνο συμβίωσης αφορά αποκλειστικά τα ετερόφυλα ζευγάρια, κατά παγκόσμια πρωτοτυπία. Ενώ στο υπόμνημα που είχε υποβάλει η Ελλάδα διαβεβαίωνε ότι ετοιμάζεται σχετικό νομοσχέδιο που θα αποκαθιστά το κενό δικαίου, ενώ η εκπρόσωπος της Ελληνικής Κυβέρνησης είπε στη δίκη ότι όσα αναφέρθηκαν στο υπόμνημα εξακολουθούν να ισχύουν, ταυτόχρονα επιχείρησε να πείσει ότι δεν υπάρχει θετική υποχρέωση της Χώρας να ρυθμίσει τις έννομες σχέσεις των ομόφυλων ζευγαριών, καθώς δεν υφίσταται η σχετική "πιεστική κοινωνική ανάγκη".

Ο όρος "πιεστική κοινωνική ανάγκη" έχει διαμορφωθεί από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου για να νοηματοδοτήσει με ένα λίγο πιο συγκεκριμένο κριτήριο την αναφορά της Σύμβασης Ανθρώπινων Δικαιωμάτων στα περί "δημοκρατικής κοινωνίας". Στα άρθρα της Σύμβασης που επιτρέπουν περιορισμούς ανθρώπινων δικαιωμάτων αναφέρεται ότι οι περιορισμοί αυτοί είναι ανεκτοί νομικά, εάν πληρούνται τρία σωρευτικά κριτήρια: 

 (α) προβλέπονται από έναν νόμο,

 (β) ο οποίος νόμος αποσκοπεί στην προστασία ενός γενικότερου εννόμου αγαθού, 

(γ) εφόσον το περιοριστικό του δικαιώματος μέτρο είναι αποδεκτό σε μια "δημοκρατική κοινωνία". 

Προκειμένου να εξετάσει το Δικαστήριο εάν ένας περιορισμός είναι αποδεκτός σε μια δημοκρατική κοινωνία, αναζητά κατά πόσον αυτός ανταποκρίνεται σε μια "πιεστική κοινωνική ανάγκη". Επομένως, η αναζήτηση της πιεστικής κοινωνικής ανάγκης αποτελεί στοιχείο της  έρευνας για τον περιορισμό του δικαιώματος κι όχι της έρευνας για την θετική υποχρέωση του Κράτους να θεσπίσει νόμο που θα διασφαλίσει το δικαίωμα. Η θετική υποχρέωση του Κράτους να προστατεύει τα ανθρώπινα δικαιώματα απορρέει από την διάταξη που θεσπίζει το εκάστοτε ανθρώπινο δικαίωμα κι όχι από την διάταξη που θεσπίζει τις εξαιρέσεις και τους περιορισμούς τους. 

Στην προκειμένη περίπτωση, η έρευνα για το κατά πόσον είναι αποδεκτός σε μια δημοκρατική κοινωνία ο αποκλεισμός από τη σύναψη συμφώνου θα έπρεπε να περιλαμβανει και το κατά πόσον υφίσταται πιεστική κοινωνική ανάγκη για την  μη θέσπιση συμφώνου συμβίωσης για όλους, εάν δηλαδή υπάρχει κάποιος σοβαρός λόγος που δικαιολογεί τον αποκλεισμό την επέκταση του συμφώνου συμβίωσης στα ομόφυλα ζευγάρια. Η Ελληνική Κυβέρνηση όμως δεν προχώρησε σε μια τέτοια χρήση αυτού του νομικού εργαλείου, αλλά αντιστρέφοντας πλήρως το νόημά του ισχυρίστηκε ότι δεν υπάρχει πιεστική ανάγκη για την επέκταση του δικαιώματος. Αντιθέτως, η Ελλάδα είπε ότι υπάρχουν πλήρη νομικά εργαλεία για την προστασία της συμβίωσης και χωρίς σύμφωνο. Ταυτόχρονα είπε ότι ισχύουν όλα όσα είχε πει και στο υπόμνημά της, όπως ότι ετοιμάζει νομοσχέδιο. Αλλά και ότι το νομοσχέδιο δεν είναι πιεστικά υποχρεωτικό, λες και θα περιόριζε κάποια δικαίωμα ώστε να εξεταστεί αν είναι αποδεκτό σε μια δημοκρατική κοινωνία.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

To νομοσχέδιο για την ισότητα στον γάμο

 Το νομοσχέδιο προβλέποντας στο άρθρο 3 ότι ο γάμος επιτρέπεται για άτομα διαφορετικού ή ίδιου φύλου, αυτοδικαίως επεκτείνει στα ζευγάρια το...