Κυριακή, Οκτωβρίου 24, 2010

Συμμετοχή στην διαβούλευση για τα διαδικτυακά μέσα ενημέρωσης κι επικοινωνίας

Τα Υπουργεία Εσωτερικών και Πολιτισμού έχουν ανακοινώσει την πρόθεσή τους να αναλάβουν πρωτοβουλία δημόσιας διαβούλευσης για τα “θέματα”, τις “δυνατότητες ανάπτυξης”, τις “ανάγκες” και τις “προκλήσεις” που αντιμετωπίζουν τα “μέσα διαδικτυακής ενημέρωσης και επικοινωνίας στην Ελλάδα”. Σύμφωνα με το αρχικό κείμενο έκφρασης της πρόθεσης αυτής, στόχος είναι η διαφάνεια και οι καθαροί κανόνες “για τη δημιουργία ενός πλαισίου λειτουργίας και ανάπτυξης των διαδικτυακών μέσων ενημέρωσης και επικοινωνίας, τη θεμελίωση της πολυφνίας, την έννομη σχέση με την πολιτεία και την κοινωνία, την τήρηση της δεοντολογίας και της ελεύθερης έκφρασης”. Στη συνέχεια, τα Υπουργεία καλούν τους ενδιαφερόμενους φορείς και ιδιώτες να αποστείλουν τις προτάσεις τους για την οργάνωση της διαβούλευσης. (βλ. εδώ)

Το κείμενο με το οποίο τοποθετούμαι σε αυτό το αρχικό προ-στάδιο διαβούλευσης έχει ως εξης:

Τα δύο Υπουργεία δημοσιεύουν το σύντομο κείμενο με την πρόθεσή τους για έναρξη δημόσιας διαβούλευσης, επειδή προφανώς η αμηχανία εκκινεί από την μεθοδολογία που θα πρέπει να ακολουθηθεί για την ίδια τη διοργάνωση του σχετικού διαλόγου κράτους – πολίτη.

Αρχικά θα πρέπει να επισημάνουμε ότι το κείμενο σχολιασμού θέτει μια σειρά ζητημάτων, τα οποία δεν μπορούν να συζητηθούν όλα μαζί. Περισσότερη σύγχυση θα προκαλέσει η ταυτόχρονη συζήτηση της ασφαλιστικής κάλυψης των εργαζόμενων σε διαδικτυακά μέσα ενημέρωσης δημοσιογραφικών οργανισμών μαζί με ένα θέμα όπως λ.χ. το αγγελιόσημο και τους κανόνες δεοντολογίας που πρέπει να επιβληθούν στις Υπηρεσίες Κοινωνικής Δικτύωσης, παρά λύση στα συγκεκριμένα προβλήματα. Πρέπει να γίνει ένας κάθετος διαχωρισμός ανάμεσα στους επαγγελματίες των μέσων ενημέρωσης κι επικοινωνίας αφενός και στους απλούς χρήστες των Υπηρεσιών Κοινωνικής Δικτύωσης αφετέρου. Διότι είναι διαφορετικά τα συμφέροντα των δημοσιογράφων/συμβούλων επικοινωνίας/υπεύθυνων ύλης/κλπ από τα δικαιώματα του κάθε πολίτη που χρησιμοποιεί τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Δικτύωσης, όπως είναι το twitter, το facebook, αλλά και τα blogs. Συνεπώς, θα ειναι μεθοδολογικό σφάλμα να γίνουν αυτές οι συζητήσεις μαζί, διότι αναπόφευκτα θα δημιουργηθούν πολλαπλά ζητήματα ορθής επιλογής των θεσμικών συνομιλητών.

Προέχει λοιπόν ο διαχωρισμός των ζητημάτων που ανακύπτουν από τη χρήση του Διαδικτύου ως μέσου ενημέρωσης και επικοινωνίας, με γνώμονα τα επιδιωκόμενα συμφέροντα του κάθε κλάδου. Ο διαχωρισμός των ζητημάτων σε θεματικές ενότητες, θα πρέπει να οδηγήσει αναγκαστικά στην έναρξη διαφορετικών φόρουμ διαβούλευσης. Είναι άλλο το ζήτημα του αγγελιόσημου, άλλο το ζήτημα της υπαγωγής ή μη στον νόμο περί Τύπου, άλλο το ζήτημα της ευθύνης του Φορέα παροχής υπηρεσίας κοινωνίας της πληροφορίας, άλλο η εισαγωγή της διαδικτυακής δεοντολογίας ως ένα minimum περιεχόμενο στους Όρους Χρήσης των Φορέων παροχής υπηρεσίας κοινωνίας της πληροφορίας και άλλο το ζήτημα της εξέτασης της νομοθεσίας περί άρσης του απορρήτου.

Σε αυτές τις περιπτώσεις ενδείκνυται η δημιουργία θεματικών Ομάδων Εργασίας, ολιγομελών, οι οποίες θα οργανώσουν τον διάλογο κάθε ενότητας. Οι Ομάδες δεν θα υποκαταστήσουν τη συμμετοχή των φορέων, αλλά θα λειτουργήσουν περισσότερο ως οργανωτικές γραμματείες για την συλλογή και τη ζύμωση των απόψεων. Εξυπακούεται ότι θα πρέπει να υπάρχει κι ένας Συντονιστής των Ομάδων Εργασίας, που θα παρεμβαίνει για να εναρμονίζει την εξέλιξη του κάθε θεματικού διαλόγου, παρακολουθώντας οριζόντια τα πορίσματα και το σημείο στο οποίο βρίσκεται ο διάλογος κάθε Ομάδας.

Ακόμη όμως και πριν από την δημιουργία των Ομάδων Εργασίας, θα πρέπει να τεθούν τα ζητήματα σε κάθε κλάδο συμφερόντων της διαδικτυακής ενημέρωσης κι επικοινωνίας. Πρέπει δηλαδή να ξεκινήσουμε από τα δεδομένα που έχουμε ήδη μπροστά μας, σε επίπεδο τεχνικής, σε επίπεδο επιχειρηματικών εφαρμογών, σε επίπεδο νομοθεσίας - νομολογίας και ως προς τις διαφαινόμενες προοπτικές, ώστε να εντοπιστούν απολύτως συγκεκριμένες παράμετροι που αποτελούν τους θύλακες που θα κληθεί να καλύψει η δημόσια διαβούλευση. Θα πρέπει να γίνει λοιπόν ανάθεση θεματικών μελετών πριν ακόμα από την σύσταση των Ομάδων Εργασίας, ώστε οι Ομάδες να ξεκινήσουν από τα δεδομένα και να αρχίσουν την διερεύνηση των ζητουμένων.

Σε κάθε περίπτωση, ήδη η αναζήτηση της μεθοδολογίας για ένα τόσο σύνθετο πλέγμα ζητημάτων αποκαλύπτει και ένα πολύ πιο δομικό κενό: την ανάγκη θέσπισης συγκεκριμένων κανόνων για τη διενέργεια των δημόσιων διαβουλεύσεων. Τέτοια κανονιστικά πλαίσια υπάρχουν ήδη σε μεμονωμένους κλάδους, όπως οι τηλεπικοινωνίες. Εφόσον θέλουμε η δημόσια διαβούλευση να γίνει μια θεσμική κατάκτηση, θα πρέπει οι κανόνες της να διατυπωθούν ρητά και να αποτελέσουν έναν Κώδικα Δημόσιων Διαβουλεύσεων.

5 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Το διαδικτυακό μέσο ενημερώσεως έχει τις ανάγκες του. Θα πασαλείψω μερέντα πάνω σε μια φέτα ψωμί και θα δώσω να φάει.

tzonakos είπε...

Τα blogs ειναι "υπηρεσία κοινωνικής δικτύωσης" ;;;;
Απαντήστε μου κάποιος, είναι ;
Μπορούν δηλαδή να μπουν στο ίδιο ταψί με τα φασομπούκια ;
Ποιός λέει οτι όποιος εχει ενα μπλογκ το κάνει για αν δικτυωθεί "κοινωνικά" ;

e-Lawyer είπε...

Η νομολογία που τα εξαιρεί από το νόμο περί τύπου.
Αλλωστε και το twitter ανήκει στην κατηγορία microblogging. Το θέμα είναι νομικό: υπαγωγή των εταιριών στη νομοθεσία για τους φορείς παροχής υπηρεσιών κοινωνίας της πληροφορίας με απαλλαγή από την ευθύνη ή υπαγωγή στο νόμο περί τύπου ως μέσα ενημέρωσης κι όχι επικοινωνίας.

tzonakos είπε...

Δεν καταλαβαίνω ...
Δηλαδή θα ειναι τα μπλογκς είτε μέσο ενημέρωσης, είτε επικοινωνίας οκ.
Πού βγαίνει το συμπερασμα οτι ενα μέσο επικοινωνίας ειναι αναγκαστικά και μέσο "κοινωνικής δικτύωσης" ;

Kαι κατι ακόμα, αν εγω γίνω αυτόπτης μάρτυρας ενός γεγονότος και το καταγράψω στο μπλογκ μου, γίνομαι μέσο ενημέρωσης ;
Θα εχω κάνει παράβαση αν το κάνω αυτό ;
Δεν θα επιτρέπεται να ενημερώνεις αν δεν εισαι "ενημερωτικό" μπλογκ ή αν δεν εχεις δημοσιογραφική ταυτότητα ;
Αν ναι, τότε πού πάει περίπατο η ελευθερία του πολίτη ;

e-Lawyer είπε...

Δεν ισχύεο τίποτε από αυτά. Απλώς όποιος μεταφέρει ειδήσεις κι όχι απλά σχόλια έχει ορισμένες αυτονόητες πρόσθετες υποχρεώσεις, όπως το καθήκον αλήθειας και τεκμηρίωσης.

Αλλά αυτο ισχύει ούτως ή άλλως. Το ζήτημα είναι να διατυπωθεί και με σαφείς όρους χρήσης.

To νομοσχέδιο για την ισότητα στον γάμο

 Το νομοσχέδιο προβλέποντας στο άρθρο 3 ότι ο γάμος επιτρέπεται για άτομα διαφορετικού ή ίδιου φύλου, αυτοδικαίως επεκτείνει στα ζευγάρια το...