ΑΝΤ1 και ΣΚΑΪ λογοδοτούν για ανακρίβειες του Δεκέμβρη 2008

Είναι γνωστή η περίπτωση κατά την οποία 2 τηλεοπτικοί σταθμοί παρουσίασαν ως αληθινή δεδηλωμένη φάρσα blog περί στοιχημάτων καψίματος του 2ου χριστουγεννιάτικου δέντρου στο Σύνταγμα. Επρόκειτο για "είδηση" που μεταδόθηκε στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του ΑΝΤ1 (27.12.2008) και δύο μέρες μετά - παρά την κατακραυγή- από τον ΣΚΑΪ (29.12.2008).

Υποβλήθηκε τότε σχετική αναφορά από την Data&Protection στο ΕθνικόΣυμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης, για παράβαση της υποχρέωσης διασταύρωσης της είδησης και μετάδοσης τεκμηριωμένων πληροφοριών από τα δελτία ειδήσεων.

Στις 31.3.2009 το ΕΣΡ κάλεσε σε ακρόαση τα δύο κανάλια σχετικά με τα παραπάνω δελτία ειδήσεων (βλ. 30/3/2009 Συνεδρίαση 11η Ημερήσια Διάταξη). Συγκεκριμένα το ΕΣΡ υιοθετεί στην κλήση ακρόασης πλήρως τη νομική βάση που υποστήριξε η Data&Protection στην αναφορά της, καλόντας τους σταθμούς για παροχή εξηγήσεων: 

"1. Ακρόαση του τηλεοπτικού σταθμού "ΑΝΤΕΝΝΑ" για παροχή διευκρινίσεων σχετικά με ενδεχόμενη παραβίαση των διατάξεων που αφορούν στα άρθρα: 

5 παρ. 1 και 2 του Π.∆. 77/2003 – η µετάδοση των γεγονότων πρέπει να είναι αληθής, ακριβής και όσο το δυνατό πλήρης, 8 παρ. 1 εδ. α΄ του Π.∆. 77/2003 –  δεν πρέπει να µεταδίδονται πληροφορίες χωρίς να έχουν ελεγχθεί, 14 παρ. 1 εδ. α΄ του Π.∆. 77/2003 – τα δελτία ειδήσεων πρέπει να συντάσσονται µε ακρίβεια και αντικειµενικότητα και µε τη µεγαλύτερη δυνατή πολυµέρεια, 15 του Π.∆. 77/2003 –  ειδήσεις και σχόλια, κρίσεις ή απόψεις πρέπει να διακρίνονται µε τρόπο σαφή, 1 στοιχ. ε, στ της απόφασης της Ε.Σ.Η.Ε.Α. 19 και 20.5.1998 - αρχές δεοντολογίας του δηµοσιογραφικού επαγγέλµατος, 2 στοιχ. η της απόφασης της Ε.Σ.Η.Ε.Α. 19 και 20.5.1998 – ο δηµοσιογράφος δικαιούται και οφείλει, να συλλέγει και να διασταυρώνει τις πληροφορίες και να εξασφαλίζει την τεκµηρίωσή τους,  (κεντρικό δελτίο ειδήσεων 27/12/2008)"  

και 

"3. Ακρόαση του τηλεοπτικού σταθµού «ΣΚΑΪ TV», για παροχή διευκρινίσεων σχετικά µε ενδεχόµενη παράβαση των διατάξεων που αφορούν στα άρθρα :  (α) 5 παρ. 1 εδ. α΄, 2 του Π.∆. 77/2003 – η µετάδοση γεγονότων πρέπει να είναι αληθής, ακριβής και όσο το δυνατό πλήρης, 8 παρ. 1 εδ. α΄ του Π.∆. 77/2003 –  δεν πρέπει να µεταδίδονται πληροφορίες χωρίς να έχουν ελεγχθεί, 14 παρ. 1 εδ. α΄ του Π.∆. 77/2003 – τα δελτία ειδήσεων πρέπει να συντάσσονται µε ακρίβεια και αντικειµενικότητα και µε τη µεγαλύτερη δυνατή πολυµέρεια, 15 του Π.∆. 77/2003 – ειδήσεις και σχόλια, κρίσεις ή απόψεις πρέπει να διακρίνονται µε τρόπο σαφή, υποθέσεις ή πιθανολογήσεις δεν παρουσιάζονται ως γεγονότα, 1 στοιχ. ε, στ της απόφασης της Ε.Σ.Η.Ε.Α. 19 και 20.5.1998 - αρχές δεοντολογίας του δηµοσιογραφικού επαγγέλµατος, 2 στοιχ. η της απόφασης της Ε.Σ.Η.Ε.Α. 19 και 20.5.1998 – ο δηµοσιογράφος δικαιούται και οφείλει, να συλλέγει και να διασταυρώνει τις πληροφορίες και να εξασφαλίζει την τεκµηρίωση τους,  (κεντρικό δελτίο ειδήσεων 29/12/2008) "

Αυτή η νομική βάση αποτελεί μια κωδικοποίηση των θεμελιωδών αρχών τεκμηρίωσης της είδησης που οφείλουν να τηρούν τα μέσα ενημέρωσης. Το π.δ. 77/2003 αφορά βέβαια μόνο τη ραδιοτηλεόραση και τις ενημερωτικές εκπομπές της (όχι δηλ. τις ψυχαγωγικές και άλλες εκπομπές) αλλά παρατηρούμε ότι το ΕΣΡ αναφέρεται και στον Κώδικα Δεοντολογίας της ΕΣΗΕΑ, στον οποίο προσδίδει μια ιδιαίτερη δεσμευτικότητα, όπως εξάλλου έχει δεχθεί και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου σχετικά με τα "καθήκοντα και ευθύνες" που συνεπάγεται η ελευθερία της έκφρασης. 

Οι δύο ραδιοτηλεοπτικοί σταθμοί θα υποβάλουν τις διευκρινίσεις τους έως την Δευτέρα 6.4.2009 και στη συνέχεια το ΕΣΡ θα πρέπει να λάβει την απόφασή του.