Σχολιάζω με κόκκινο ενδιάμεσα
ΜΑΡΙΑ ΔΑΜΑΝΑΚΗ: Ευχαριστώ πολύ, κύριε Πρόεδρε.
Κυρία και κύριοι Βουλευτές, πραγματικά είναι πολύ δύσκολο για τη πολιτική να νομοθετεί όταν η νομοθεσία αφορά ζητήματα κοινωνικών σχέσεων. Ίσως είναι ευκολότερο να συζητούμε και να αποφασίζουμε σ’ αυτή την Αίθουσα για οικονομικά ή άλλα παρόμοια ζητήματα. Είναι δυσκολότερο να προσπαθούμε να εκφράσουμε μια κοινωνική πραγματικότητα χωρίς να προκαλούμε, αλλά και χωρίς να μένουμε πίσω.
Χωρίς να προκαλούν, ποιον άραγε;
Νομίζω ότι όλοι αντιλαμβανόμαστε ότι η πρόκληση απέναντι σ’ αυτό το Σώμα είναι να εκφράσει την κοινωνία που ζούμε. Υπάρχουν ορισμένες στιγμές –αυτές δεν είναι πολλές, είναι λίγες και νομίζω ότι όσο μεγαλύτερη εμπειρία έχει κανείς, τόσο ευκολότερα το αντιλαμβάνεται αυτό- λίγες στιγμές όπου αυτή η Αίθουσα, η πολιτική γενικότερα, καταφέρνει να προηγηθεί της εποχής της, να παίξει έναν παιδευτικό ρόλο, όπως ακούστηκε, να ανοίξει δρόμους, να δώσει κάποια προοπτική.
Αναμφισβήτητα μια τέτοια περίπτωση ήταν οι αλλαγές που έγιναν στο οικογενειακό δίκαιο τη δεκαετία του ’80. Θέλετε οι εξελίξεις που υπήρχαν και στο πολιτικό προσωπικό μετά τη Μεταπολίτευση -ήταν πρόσφατη η δικτατορία- θέλετε η δύναμη των ιδεών εκείνης της εποχής, θέλετε οι εξελίξεις στον κόσμο; Πάντως τότε υπήρξε πραγματικά μια τομή, που οδήγησε την κοινωνία μπροστά. Όχι μόνο την ακολούθησε, όχι μόνο την εξέφρασε, αλλά οδήγησε την κοινωνία μπροστά και άνοιξε δρόμους, αναγνωρίζοντας μια πραγματικότητα που και τα δύο φύλα, επιτρέψτε μου να πω όμως ότι ιδιαίτερα οι γυναίκες, και στη χώρα μας είχαν διαμορφώσει.
Πού βρισκόμαστε σήμερα; Σήμερα ερχόμαστε να νομοθετήσουμε γύρω από μια κοινωνική πραγματικότητα και θέλω να πω ευθέως ότι η Κυβέρνηση και το νομοθετικό της έργο είναι κατώτερο των περιστάσεων. Κατώτερο των περιστάσεων! Δεν κρίνω τις προθέσεις του κυρίου Υπουργού ούτε με ενδιαφέρουν εντέλει.
Πολύ σωστά: τι σημασία έχουν οι προθέσεις του Υπουργού και οι ευχές του για καλένδες κλπ. Το νομοσχέδιο δεν είναι ούτε προσωπική του υπόθεση, ούτε εφαρμογή ατομικών φιλοσοφικοιδεολογικών πεποιθήσεων. Καλείται να παράσχει μια κοινωνική υπηρεσία, όπως είπε και ο Τ.Χυτήρης.
Αυτό όμως το οποίο συζητούμε είναι κατά πόσον αυτό εδώ το νομοσχέδιο που έχουμε μπροστά μας μπορεί τουλάχιστον να εκφράσει –δεν λέω να ανοίξει δρόμους- την πραγματικότητα που υπάρχει. Και η αλήθεια είναι ότι το νομοσχέδιο όχι μόνο δεν εκφράζει την πραγματικότητα που υπάρχει στις κοινωνικές σχέσεις και στις σχέσεις ανάμεσα στα φύλα, στις σχέσεις ανάμεσα σε ανθρώπους ανεξαρτήτως φύλου και ανεξαρτήτως προσανατολισμού -διότι αυτά συμβαίνουν- όχι μόνο αυτά δεν τα εκφράζει, αλλά αντίθετα κάνει προσπάθεια να νομοθετήσει κάτι πίσω και από την πραγματικότητα που υπάρχει. Και η προσπάθεια που γίνεται για τη νομοθέτηση του συμφώνου συμβίωσης ανάμεσα στα ετερόφυλα ζευγάρια, ακόμη κι αυτό γίνεται μ’ έναν τρόπο σαν να προσπαθεί να πείσει όσους καταφεύγουν σ’ αυτή τη λύση ότι κάνουν κάτι λάθος. Αλλά κυρίως νομίζω ότι η πρόκληση –κι εδώ θέλω να σταθώ και μόνον- είναι το γεγονός ότι αποκλείεται η ισχύς του συμφώνου συμβίωσης για τα ομόφυλα ζευγάρια.
Γιατί το κάνετε αυτό, κύριε Υπουργέ;
Εσείς γιατί δεν τον καλέσατε να σας εξηγήσει με όρους συντάγματος υποβάλλοντας ένσταση αντισυνταγματικότητας;
Γιατί το κάνετε εντέλει; Δεν θέλω να ακούσω διάφορα τα οποία ακούω από τους Βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας για ωρίμανση της κοινωνίας. Στο κάτω κάτω την ωρίμανση της κοινωνίας ο καθένας την κρίνει ανάλογα με τα κριτήριά του και τις απόψεις του. Αλλά η προσπάθεια που είδαμε εδώ ανάμεσα σ’ εσάς και στον κ. Καρατζαφέρη, του συναγωνισμού ποιος εκφράζει καλύτερα τις αξίες της ευρύτερης κεντροδεξιάς παράταξης, όπως άκουσα, «πατρίς, θρησκεία, οικογένεια», είναι νομίζω στη βάση της υπόθεσης. Το πολιτικό κόστος και οι ψήφοι κάποιων ψηφοφόρων είναι στη βάση της υπόθεσης. Διότι αν νομοθετούσαμε με βάση τη λογική, θα βλέπαμε τα γεγονότα όπως είναι. Και πώς είναι; Τα γεγονότα είναι ότι υπάρχουν ζευγάρια ομόφυλα στην Ελλάδα -αυτό είναι αναμφισβήτητο- το γεγονός είναι ότι όλες οι ευρωπαϊκές χώρες πλην της Ιταλίας, όλες οι άλλες –δεν είναι ακριβή τα στοιχεία που ακούγονται- χώρες πλην της Ιταλίας έχουν μια μορφή αναγνώρισης των σχέσεων ανάμεσα σε άτομα του ίδιου φύλου: είτε σύμφωνα είτε γάμο. Πάντως έχουν μια μορφή. Η ευρωπαϊκή πραγματικότητα είναι σαφής. Και η πραγματικότητα επίσης λέει το εξής, στο οποίο νομίζω ότι συμφωνούν όλοι. Ακόμη και οι συνάδελφοι που εχθρεύονται, εν πάση περιπτώσει, το σύμφωνο συμβίωσης, ακόμη κι αυτοί αναγνωρίζουν ότι δικαστικά το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και η Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, εφόσον πρόκειται για σύμφωνο συμβίωσης, θα το θεωρήσει αυτομάτως ως σύμφωνο συμβίωσης ανεξαρτήτως φύλου. Όλοι το ξέρουμε αυτό. Από τη στιγμή που υπάρχει σύμφωνο συμβίωσης, με βάση το νομικό ευρωπαϊκό πολιτισμό, είναι αδιανόητο να κάνετε αυτές τις διακρίσεις που κάνετε. Όλοι το αναγνωρίζουν, εχθροί και φίλοι της υπόθεσης.
Τι κάνουμε λοιπόν; Κρυβόμαστε πίσω από έναν φερετζέ, αν μου επιτρέπεται η έκφραση, απλώς και μόνον για να μην πουν οι ψηφοφόροι της Δεξιάς ότι η παράταξή τους κατοχυρώνει το σύμφωνο συμβίωσης των ομοφύλων ζευγαριών, όταν είναι βέβαιο –επαναλαμβάνω- ότι μ’ αυτό το νομοσχέδιο το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο θα αναγνωρίσει ότι, με βάση τη Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, αυτή η νομική κατασκευή πρέπει να επεκταθεί και στα ομόφυλα ζευγάρια.
H κυρία Δαμανάκη κόπτεται για τα ομόφυλα ζευγάρια, αλλα δεν βλέπουμε να έχει υπογράψει και την πρόταση νόμου του ΠΑΣΟΚ.
Νομίζω ότι αυτή η πολιτική είναι εξαιρετικά κοντόφθαλμη. Δεν ξέρω αν η Κυβέρνηση πιστεύει ειλικρινά ότι μ’ αυτά θα πάρει τις εκλογές ή θα πάρει ψήφους ή δεν ξέρω τι άλλο. Το βέβαιο είναι πάντως ότι αυτή η Αίθουσα και αυτό το Σώμα δεν επιτελεί το σκοπό του, που ο σκοπός είναι αν όχι να προηγούμαστε τουλάχιστον μέσα στα νομοθετήματά μας να αντανακλάται η εποχή μας. Και δίνει έδαφος -και αυτό κυρίως με απασχολεί κι αυτό κυρίως θέλω εδώ να στηλιτεύσω- για όλες εκείνες τις προσβλητικές -για να μην πω καμμία βαρύτερη έκφραση- συμπεριφορές που δυστυχώς έχει ένα μέρος της κοινωνίας απέναντι σε ανθρώπους. Δίνει έδαφος για να υπάρξουν και άλλες διακρίσεις στη βάση του σεξουαλικού προσανατολισμού. Και παρ’ όλα όσα άκουσα εδώ πολύ προσεκτικά από τον κύριο Υπουργό για την κοινωνία της ανοχής και από τον Κοινοβουλευτικό Εκπρόσωπο της Νέας Δημοκρατίας για το σεβασμό του διαφορετικού, η Κυβέρνηση αυτό που κάνει είναι μια κουτοπονηριά. Προσπαθεί να νομοθετήσει κλείνοντας το μάτι στους ψηφοφόρους αλλά από την άλλη λέει ότι «ανοίγω και κάποιους δρόμους και συγχρόνως αφήνω το έδαφος να καλλιεργείται ότι κάποιοι μπορούν, δικαιούνται να προσβάλλουν όσους έχουν έναν διαφορετικό σεξουαλικό προσανατολισμό».
(Στο σημείο αυτό κτυπάει το κουδούνι λήξεως του χρόνου ομιλίας της κυρίας Βουλευτού)
Τελειώνω σ’ ένα λεπτό, κύριε Πρόεδρε.
Νομίζω ότι πραγματικά βρισκόμαστε πίσω από τις περιστάσεις. Και επαναλαμβάνω ότι δεν με ενδιαφέρουν οι προθέσεις του κυρίου Υπουργού, όπως δεν ξέρω και τις προθέσεις του για όσα είπε σε σχέση με την υπόθεση του σκανδάλου του Βατοπαιδίου. Κατάλαβα ότι όλη η αγωνία του πάντως, όπως εκφράστηκε, ήταν να κλείσουμε το θέμα. «Δεν υπάρχει τίποτα. Τα τακτοποιήσαμε όλα. Οι δικαστές επανέρχονται, λειτουργεί η εξεταστική. Δεν υπάρχει σκάνδαλο».
Σας θυμίζω ότι ο κύριος Υπουργός –λυπούμαι που δεν με ακούει, αυτό ειδικά ήθελα να το ακούσει- σ’ αυτή την Αίθουσα είπε επί λέξει: «Το σκάνδαλο του Βατοπαιδίου ξεκίνησε, συνετελέσθη και ολοκληρώθηκε επι ΠΑ.ΣΟ.Κ.». Αυτά έλεγε πριν από έναν μήνα ο κύριος Υπουργός Δικαιοσύνης. Αυτά ακριβώς έλεγε. «Συνετελέσθη και ολοκληρώθηκε επί ΠΑ.ΣΟ.Κ.». Δεν υπήρχαν ούτε τα τριάντα ένα συμβόλαια ούτε οι ανταλλαγές, τίποτα.
Σήμερα αφού παραιτήθηκαν, προς τιμήν τους, οι δικαστές, χαίρεται γιατί οι δικαστές επανήλθαν και τους χρησιμοποιεί εκ νέου, κάνει προσπάθεια να τους χρησιμοποιήσει εκ νέου για να μας πει ότι δεν συμβαίνει και τίποτα στη δικαιοσύνη. Ε, δεν μπορούμε να χρησιμοποιούμε τους πάντες σ’ αυτή την Αίθουσα! Και εν πάση περιπτώσει, ο κύριος Υπουργός οφείλει να δείξει μεγαλύτερο σεβασμό στη νοημοσύνη όλων μας!
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα του ΠΑ.ΣΟ.Κ.)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου