Ύστερα από αναφορά που υποβλήθηκε από την digitalrights.gr και από μεμονωμένους πολίτες σχετικά με την "διαβούλευση" του Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας, ο Συνήγορος του Πολίτη αποφάσισε να παρέμβει στη διαδικασία.
Με επιστολή του που εστάλη στις 7.11.2008 , δηλαδή πέραν των τριών μηνών μετά την υποβολή της αναφοράς, ο Συνήγορος του Πολίτη απευθύνεται στον ΟΠΙ, ζητώντας "για λόγους δεοντολογίας" την αποστολή χωριστής απάντησης στις ενστάσεις που υπέβαλε με υπόμνημα η digitalrights.gr
Η μινιμαλιστική αυτή προσέγγιση του Συνηγόρου του Πολίτη και η αναφορά του σε "λόγους δεοντολογίας" και όχι σε λόγους νομοθεσίας οφείλεται στο γεγονός ότι, κατά την κρίση της ανεξάρτητης αρχής, η αναφορά των πολιτών ενώπιον του Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας δεν αποτελεί ενάσκηση του συνταγματικά κατοχυρωμένου δικαιώματος του "αναφέρεσθαι στις αρχές" (άρθρο 10 παρ. 1 του Συντάγματος), το οποίο συνεπάγεται υποχρέωση α ι τ ι ο λ ο γ η μ έ ν η ς α π ά ν τ η σ η ς στον πολίτη.
Κατά την εκτίμηση του Συνηγόρου του Πολίτη, η "δημόσια διαβούλευση" του ΟΠΙ δεν αποτελεί αρμοδιότητα ενάσκησης δημόσιας εξουσίας και, συνεπώς, δεν εμπίπτει στο πεδίο ενάσκησης των συνταγματικών δικαιωμάτων του πολίτη έναντι του κρατικού ΟΠΙ.
Η συγκεκριμένη κρίση του Συνηγόρου του Πολίτη βρίσκεται σε αντίθεση με προηγούμενο Πόρισμά του, για έτερο νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου που εποπτεύεται από το υπουργείο Πολιτισμού (νομική μορφή υπο την οποία λειτουργεί ο ΟΠΙ). Σε εκείνο το Πόρισμα του Συνηγόρου του Πολίτη του Νοεμβρίου 2007 που επικαλέστηκαν οι αναφερόμενοι στην επιστολή τους προς τον Συνήγορο, ρητώς αναφέρεται ότι οι διατάξεις του άρθρου 10 του Συντάγματος "δεσμεύουν την πολιτεία στην ευρύτατη δυνατή οριοθέτησή της χωρίς να διαχωρίζουν μεταξύ νομικών προσώπων δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου". Περαιτέρω, σε εκείνο το Πόρισμα, ο Συνήγορος ζητά από το κρατικό ν.π.ι.δ. να αιτιολογήσει με επάρκεια την απάντηση που δίνει στην αναφερόμενη, μη μένοντας ικανοποιημένος από τις πλημμελούς αιτιολογίας και εκπρόθεσμες απαντήσεις που δίνονταν στον πολίτη σε διάφορες φάσεις. Την επάρκεια της αιτιολογίας και τις προθεσμίες έκρινε επί τη βάση του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας, για τον οποίο, όμως, αποφαίνεται σήμερα ότι δεν εφαρμόζεται - ούτε κατά σύμφωνη προς το Σύνταγμα ερμηνεία - σε ένα άλλο κρατικό νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου, το οποίο επίσης εποπτεύεται από το ίδιο υπουργείο! Και όλα αυτά, χωρίς ο Συνήγορος να εξηγεί με ρητές αναφορές στο Πόρισμα του 2007, για ποιους λόγους αποκλίνει, ένα χρόνο μετά, από τις ορθές νομικές κρίσεις του για την contra legem αλλά συνταγματικά επιβαλλόμενη εφαρμογή των διαδικαστικών κανόνων, σε ένα νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου που εποπτεύεται από το ίδιο υπουργείο.
Επομένως, λόγω της έλλειψης αυτής της αιτιολόγησης της απόκλισης του Συνηγόρου από το προηγούμενο Πόρισμά του, μπορούμε και σήμερα να υποστηρίξουμε ότι το δικαίωμα του αναφέρεσθαι στις αρχές και η αντίστοιχη υποχρέωση για απάντησή τους, σαφώς αναπτύσσεται κατά εποπτευόμενων από το κράτος νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου, ανεξάρτητα από το π ε ρ ι ε χ ό μ ε ν ο της ίδιας της αναφοράς, δηλαδή ανεξάρτητα από το αν στο κείμενο ο αναφερόμενος διαμαρτύρεται για πράξη του ν.π.ι.δ. που συνδέεται με την ενάσκηση δημόσιας αρμοδιότητάς του ή όχι: το Σύνταγμα δεν προβαίνει σε τέτοιες κατηγοριοποιήσεις για το περιεχόμενο της αναφοράς ενώπιον της αρχής. Σε κάθε περίπτωση, το εποπτευόμενο ν.π.ι.δ. δεσμεύεται από τις ανωτερω διατάξεις και υποχρεούται, όπως αναφέρει το Σύνταγμα "να ενεργεί σύντομα κατά τις κείμενες διατάξεις και να απαντά αιτιολογημένα σε εκείνον που υπέβαλε την αναφορά". Με τη λογική του Συνηγόρου, ο ΟΠΙ δεν θα είχε υποχρέωση ούτε καν να παραλάβει την αναφορά της digitalrights.gr!
Η αρχή της νομιμότητας που διέπει την διοικητική δράση προβλέπει ότι τα δημόσια όργανα ασκούν μόνον όσες αρμοδιότητες τους απονέμει ο νόμος. Αν τα δημόσια όργανα αρχίζουν να ασκούν αρμοδιότητες που δεν τους απονέμει ο νόμος και ταυτόχρονα δεχθούμε ότι δεν υπέχουν υποχρέωση απάντησης στις αναφορές που υποβάλλουν οι πολίτες ενώπιόν τους, τότε δημιουργούμε ένα σοβαρό κενό στην συνταγματική υποχρέωση λογοδοσίας του κράτους στον πολίτη.
Σε κάθε περίπτωση, ο Συνήγορος του Πολίτη, παρά τις παραπάνω αμφισβητήσιμης νομικής βασιμότητας κρίσεις του, καλεί τον Οργανισμό Πνευματικής Ιδιοκτησίας να απαντήσει στην digitalrights.gr. Συνεπώς, αναμένουμε την απάντηση του ΟΠΙ στην digitalrights.gr. Σε δεύτερο πλάνο, ξεκαθαρίζεται ότι η "δημόσια διαβούλευση" δεν διενεργήθηκε στο πλαίσιο των δημόσιων αρμοδιοτήτων του Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας. Στο πλαίσιο ποιών αρμοδιοτήτων του διενεργήθηκε, παραμένει ερευνητέο.
Δεδομένου, όμως, ότι η έννοια "δημόσια διαβούλευση" αποτελεί επίσημο όρο δημόσιας αρμοδιότητας κρατικών φορέων (όπως προβλέπεται λ.χ. απο το θεσμικό πλαίσιο της ΕΕΤΤ), προβληματίζει κατά πόσον ένας κρατικός φορέας, στο θεσμικό πλαίσιο του οποίου δεν προβλέπεται η εν λόγω αρμοδιότητα, νομιμοποιείται να τον χρησιμοποιεί στην ιστοσελίδα που διατηρεί και ταυτόχρονα να μην απαντά αιτιολογημένα στις αιτιάσεις που διατυπώνονται σχετικά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου